Tỉ lệ vàng là một con số khá thú vị cần được nghiên cứu và ứng dụng trong thiết kế mỹ thuật, thiết kế logo. Áp dụng thiết kế logo theo tỉ lệ vàng giúp chúng ta có một logo phù hợp và đẹp.
Các hình khối như hình vuông, hình chữ nhật, tam giác được các nhà khoa học nghiên cứu về tỉ lệ các cạnh, các khối. Trước đây, ở thời kỳ Ai cập, các công trình xây dựng cũng có những tỉ lệ mà khiến các nhà khoa học phải ngạc nhiên về tính chính xác của nó. Hầu hết các công trình đều có kích thước lớn nhưng tỉ lệ thì không thay đổi. Nó tạo ra vẻ đẹp lâu dài cho công trình. Qua đánh giá kích thước và tỉ lệ một cách tỉ mỉ, các nhà khoa học đã nhận ra các tỉ lệ này có sự hiệu quả cao. Đó là tỉ lệ vàng.
Vẻ đẹp của tự nhiên, tạo hóa là nét đẹp mà ai cũng công nhận nhưng ít người biết rằng vẻ đẹp đó có được do tỉ lệ, sự cân đối một cách tự nhiên. Năm 1860 một nhà vật lý và tâm lý người Đức có tên Gustav Theodor Fechner đã đưa ra một tỉ lệ đơn giản quy định sự cân bằng của tự nhiên. Đó là tỉ lệ vàng. Fechner đã đưa ra thí nghiệm đơn giản: có 10 hình chữ nhật với các tỉ lệ chiều dài chia cho chiều rộng khác nhau đặt trước mặt người được hỏi. Hầu hết hình khối mọi người chọn có tỉ lệ 1.618. Đó là tỉ lệ vàng.
Tỉ lệ vàng được dựa trên con số Phi (φ) = 1.61803398874… do nhà toán học người Ý Fibonacci đề xuất. Phi (φ) là tủ lệ giữa chuỗi số 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21 trong đó số tiếp theo trong dãy số bằng tổng 2 số trước đó. Ví dụ 1+1=2, 1+2=3, 2+3=5... Khi chúng ta chia tỉ lệ các số liên tiếp đó ví dụ 5/3 = 1.67 và 21/13 = 1.615. Tỉ lệ này tiệm cận tới số φ (1.618).
Nghiên cứu về tỉ lệ vàng
Vậy con số này có điều gì kỳ diệu? Một số người tin rằng đây là một kết quả rất hiệu quả của các lực lượng tự nhiên. Mốt số người tin nó là một hằng số cơ bản trong thiết kế và nhào nặn của Chúa. Dù bạn tin thế nào thì số φ (1.618) là một con số mang tính kinh nghiệm về sự cân bằng, hài hòa và vẻ đẹp của tạo hóa. Có lẽ vì thế mà chúng ta cũng không ngạc nhiên khi loài người sử dụng tỉ lệ này trong việc tạo ra các bộ môn nghệ thuật như vẽ, trong kiến trúc, màu sắc, thiết kế, không gian và thậm chí cả âm nhạc. Từ công trình Parthenon cho đến nàng Monalisa, từ Kim tự tháp Ai Cập cho đến thẻ ngân hàng, số φ đều hiện diện.
Tỉ lệ vàng trong tự nhiên
Thiết kế logo sử dụng tỉ lệ vàng
Chúng ta không ngạc nhiên khi tìm thấy sự xuất hiện của φ (hệ số tỉ lệ vàng) trong thiết kế logo. Chúng ta cùng xem một số logo thương hiệu nổi tiếng sử dụng tỉ lệ vàng để tạo ra sự hòa hợp cân bằng tối đa cho logo.
Logo của kênh khoa học National Geographic
Hình chữ nhật màu vàng của logo National Geographic là hình chữ nhật có tỉ lệ vàng = 1:1.61
Bạn có nhớ hình chữ nhật trong logo của kênh National Geographic? Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao hình logo đơn giản như vậy lại có sự ấn tượng cao không? Câu trả lời là Tỉ lệ vàng. Chiều dài và chiều rộng của hình chữ nhật có tỉ lệ 1.61. Nó hoàn toàn phù hợp với khẩu hiệu của chương trình là "thúc giục mọi người quan tâm về hành tinh của chúng ta".
Logo Pepsi
Hai vòng tròn chính của logo Pepsi có đường kính theo tỉ lệ vàng 1.6.18
Hình logo mới của Pepsi đơn giản hiệu quả hơn. Logo có tính chất thúc giục mọi người và rất đẹp. Nó trông giống như một Emoticon cười (Emotion Icon - Biểu tượng cảm xúc) màu đỏ và màu xanh. Nhưng bạn có biết điều cơ bản nằm sâu bên trong của logo Pepsi là tỉ lệ vàng không? Logo thương hiệu Pepsi được tạo ra bởi việc tổ hợp các hình tròn theo tỉ lệ tương tác với nhau và nó tuân thủ Tỉ lệ vàng.
Logo Apple
Đường kính các vòng tròn tạo ra cấu trúc logo Apple có tỉ lệ theo chuỗi Fibonacci (tỉ lệ vàng)
Apply là một trong số ít các công ty không sử dụng tên thương hiệu trong logo của họ. Mặc dù vậy logo Apple được thiết kế đã trở thành một biểu tượng công ty uy tín trên thế giới. Logo rất cân bằng và những đường biên được tạo ra bởi các vòng tròn có đường kính tuân theo chuỗi Fibonacci. Vậy Rob Janoff (nhà thiết kế logo chuyên nghiệp, người đã tạo ra logo Apple) có cân nhắc đưa chuỗi Fibonacci vào trong thiết kế hay chỉ là sự tình cờ? Người ta đã hỏi Janoff về tỉ lệ vàng, nhưng đến bản thân ông cũng thừa nhận là chưa bao giờ cân nhắc đến.
Logo iCloud
Một sản phẩm khác của Apple cũng có logo rất ấn tượng. Các đường cong tạo ra đám mây cũng có đường kính theo tỉ lệ vàng. Hình chữ nhật bo ngoài logo cũng tuân theo tỉ lệ vàng luôn. Ngoài ra có rất nhiều sản phẩm khác của Apple từ Ipods đến Iphone cũng là những hình chữ nhật vàng.
Logo BP
BP là hãng hãng dầu nhờn và gas lớn nhất thế giới. Họ đã trình làng logo mới vào năm 2000. Những gì tạo ra sự thu hút của logo hóa ra lại được tạo thành từ những hình tròn có tỉ lệ theo chuỗi Fibonacci. Sự trùng hợp hay việc thiết kế có ý đồ?
Logo Toyota
Logo của Toyota có 3 hình bầu dục. Hai hình elip cắt nhau với ngụ ý về khách hàng và sản phẩm và tầm quan trọng của mối quan hệ đó. Vòng tròn ngoài cùng là thế giới và môi trường kinh doanh toàn cầu. Nếu nhìn kỹ hơn chúng ta có thể thấy lưới tọa độ có tỉ lệ vàng. Lưới tọa độ Phi φ đã tạo ra các tỉ lệ vàng thú vị.
